Dieta lekkostrawna – co jeść i czego unikać? Wskazania

Dieta lekkostrawna to sposób odżywiania, który wspiera regenerację organizmu po operacjach, przy problemach żołądkowo-jelitowych czy przed badaniami jamy brzusznej. Dzięki niej odciążysz układ pokarmowy, złagodzisz dolegliwości trawienne i nadal dostarczysz sobie wszystkich potrzebnych składników odżywczych – tylko w delikatniejszej formie. Sprawdź, na czym polega dieta lekkostrawna, co jeść a czego unikać. W materiale podpowiadamy pomysły na lekkostrawne potrawy – śniadania, obiady, kolacje i przekąski.   

Spis treści:

1. Co to jest dieta lekkostrawna i na czym polega?
2. Najważniejsze zasady diety lekkostrawnej
3. Dieta lekkostrawna – co jeść? Produkty zalecane
4. Produkty niezalecane na diecie lekkostrawnej
5. Dieta lekkostrawna przed operacją, przed USG i inne wskazania 
6. Jak długo stosować dietę lekkostrawną?
7. Dieta lekkostrawna jadłospis – pomysły na lekkostrawne potrawy
   7.1 Lekkostrawne śniadanie
   7.2 Lekkostrawny obiad
   7.3 Lekkostrawna kolacja
   7.4 Lekkostrawne przekąski
8. Dieta lekkostrawna a odchudzanie – czy można zrzucić na niej zbędne kilogramy?
9. Co słodkiego przy diecie lekkostrawnej?
10. Dieta lekkostrawna – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania

Co to jest dieta lekkostrawna i na czym polega?

Dieta lekkostrawna, nazywana również dietą łatwostrawną, to modyfikacja tradycyjnego sposobu żywienia. Ogranicza produkty wysokobłonnikowe i wzdymające oraz wysokotłuszczowe i ciężkostrawne potrawy. Lekkostrawne menu bazuje na produktach, które łatwo ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym i go nie obciążają. Posiłki są doprawiane łagodnymi przyprawami i ziołami – nie zaleca się dodawania ostrych lub kwaśnych np. octu. 

Na diecie lekkostrawnej pożywienie powinno jak najmniej obciążać układ trawienny. W tym celu poszczególne składniki potrawy muszą być miękkie, zmielone lub przetarte przez sito.

Zalecane techniki kulinarne to:

• gotowanie do miękkości w wodzie lub na parze, 
• pieczenie w rękawach bez dodatku tłuszczu i wcześniejszego obsmażania,
• duszenie w sosach własnych, bez wcześniejszego obsmażania.

Dzięki temu pokarm odciąża przewód pokarmowy, a także łagodzi ewentualne dolegliwości ze strony jelit czy żołądka. Przeciwdziała wzdęciom, nadmiernym gazom i łagodzi ból.

Warto podkreślić, że dieta lekkostrawna nie jest dietą odchudzającą. W zależności od indywidualnego zapotrzebowania jadłospis powinien dostarczać odpowiednich ilości energii oraz makroskładników, witamin i soli mineralnych. 

Najważniejsze zasady diety lekkostrawnej

1. Dieta lekkostrawna powinna być odpowiednio zbilansowana, aby zapewniać niezbędną ilość energii, białka, węglowodanów i tłuszczu oraz innych substancji odżywczych. Zalecane jest spożywanie w ciągu dnia 4-6 mniejszych posiłków, aby nie obciążać przewodu pokarmowego.
2. Stosując dietę lekkostrawną ważne jest ograniczenie, a nie całkowita eliminacja, błonnika pokarmowego. Zalecana dawka to ok. 20-25 g na dobę. Jego źródłem powinny być młode warzywa, miękkie owoce, ziemniaki, drobne kasze, makaron oraz pieczywo. Produkty zbożowe powinny być ugotowane do miękkości, bo wówczas są łatwiej strawne.
3. Przechodząc na dietę lekkostrawną trzeba zrezygnować z produktów wzdymających. Są to m.in. nasiona roślin strączkowych, warzywa kapustne i cebulowe, a także tłuste i ciężkostrawne potrawy z tłustego mięsa. Niewskazane są także ostre przyprawy, ocet i sosy na jego bazie.
4. Posiłki na diecie lekkostrawnej są dietetyczne – gotowanie w wodzie lub na parze, pieczone w rękawie do tego przeznaczonym lub smażone na beztłuszczowej patelni (np. naleśniki). Niezalecane jest smażenie na grubej warstwie tłuszczu, duszenie lub pieczenie składników do zarumienienia lub celowe przypalanie składników.
5. Co jeść na diecie lekkostrawnej? Oprócz niskobłonnikowych produktów zbożowych, miękkich owoców i młodych warzyw, polecane są chude kawałki mięs i ryb, niskotłuszczowe produkty mleczne (najlepiej bez laktozy) oraz oleje roślinne i masło.
6. Aby dieta lekkostrawna dostarczała odpowiednią ilość tłuszczu, do gotowych potraw warto dodawać niewielkie ilości dobrej jakości olejów roślinnych lub masła np. zupę krem polać oliwą z oliwek, jasne pieczywo posmarować masłem lub dodać jego łyżeczkę do słodkiej jaglanki na mleku.
7. Polecaną techniką kulinarną na diecie lekkostrawnej jest spulchnianie potraw poprzez dodatek namoczonej w wodzie lub mleku czerstwej bułki, albo piany z białka jaja kurzego. Warzywa można mielić z mięsem, tworząc sosy do makaronu lub bardziej odżywcze zupy krem. Zamiast kaszy na mleku można przygotować domowy budyń jaglany lub owsiany. Twarde owoce po ugotowaniu lub upieczeniu dodatkowo zblendować na mus.

Dieta lekkostrawna – co jeść? 

Przygotowujesz się do badania lub jesteś po operacji i czasowo musisz przejść na dietę lekkostrawną? Co jeść, aby odciążyć przewód pokarmowy?  Aby ułatwić Ci przygotowywanie lekkostrawnych potraw, stworzyliśmy zestawienie rekomendowanych artykułów spożywczych. 

Produkty lekkostrawne – tabela

W zależności od stanu zdrowia, lekkostrawny jadłospis może zostać zmodyfikowany przez lekarza prowadzącego pod względem ogólnej ilości tłuszczu. 

Produkty niezalecane na diecie lekkostrawnej

Wiedząc, co jeść na diecie lekkostrawnej, warto poszerzyć swoją wiedzę o produkty, które nie powinny trafić do twojego koszyka lub na talerz. 

Na diecie lekkostrawnej niezalecane produkty to:

• tłuste mięso i ryby, a także ich przetwory np. parówki, wędliny peklowane, wędzone ryby, konserwy,
• pełnoziarniste produkty zbożowe np. kasza pęczak, kasza gryczana, chleb żytni razowy, ciemne makarony, pieczywo cukiernicze, ryż brązowy, płatki owsiane zwykłe,
• tłuszcze odziwerzęce i roślinne utwardzane technologicznie np. margaryna piekarnicza, smalec, słonina, utwardzony olej palmowy,
• pełnotłuste produkty mleczne np. ser żółty, ser pleśniowy, serki topione, ser feta, tłuste mleko, kwaśna śmietana, 
• nasiona roślin strączkowych np. soczewica, ciecierzyca, groch,
• niektóre warzywa np. kapusta, brukselka, cebula, czosnek, rzodkiewka, ogórek,
• niektóre świeże owoce (np. czereśnie, gruszki), owoce suszone i kandyzowane,
• ostre i kwaśne przyprawy np. chili, ocet, pieprz, ostra papryka, curry, ziele angielskie,
• inne: kakao, słodkie wypieki z kremami, potrawy smażone na tłuszczu, lody mleczne, napoje gazowane i alkohol.

Dieta lekkostrawna przed operacją, przed USG i inne wskazania 

Kiedy jedzenie lekkostrawne powinno stać się podstawą codziennego jadłospisu? Na liście wskazań do przejścia na tę dietę znalazły się przede wszystkim dolegliwości lub choroby przewlekłe przewodu pokarmowego. 

Wskazania do zastosowania diety łatwostrawnej to:

• okres rekonwalescencji po operacjach chirurgicznych, 
• stany zapalne jelit, 
• nieswoiste choroby zapalne jelit,
• stany zapalne błony śluzowej żołądka lub dwunastnicy,
• refluks przełyku,
• biegunka,
• nowotwory przewodu pokarmowego,
• żywienie osób starszych.

Jak długo stosować dietę lekkostrawną?

Dieta łatwostrawna jest modyfikacją tradycyjnego sposobu odżywiania, które ma odciążyć przewód pokarmowy. Należy stosować ją tak długo, jak jest to niezbędne. To pełnowartościowe menu, które w niektórych sytuacjach, stosuje się przez całe życie. 

Dieta lekkostrawna jadłospis – pomysły na lekkostrawne potrawy

Poniżej przedstawiamy propozycje na lekkostrawne posiłki. Z pewnością znajdziesz coś dla siebie.

Lekkostrawne śniadanie

• omlet gotowany na parze z pomidorem bez skórki i pszennym pieczywem
• jajka na miękko z kajzerką i pomidorem bez skórki
• płatki ryżowe gotowane na mleku bez laktozy z musem z truskawek
• pieczona jaglanka z musem z malin przetartych przez sitko, aby pozbyć się pestek oraz jogurtem bez laktozy
• muffinki bananowe z serkiem wiejskim light

Lekkostrawny obiad

• pieczony w rękawie piekarniczym filet z dorsza, purée ziemniaczane i młoda fasolka szparagowa
• gotowany filet z indyka z kaszą jaglaną, gotowana dynia z masełkiem
• potrawka z kurczaka i marchewki z ryżem jaśminowym
• zupa krem z dyni z gotowanym kurczakiem, jasnym makaronem i oliwą z oliwek

Lekkostrawna kolacja

• kanapki z bagietki z chudym twarożkiem bez laktozy i koperkiem
• ryż jaśminowy z musem z jabłka i jogurtem naturalnym bez laktozy
• sałatka z jasnego makaronu z mozzarellą i pomidorem bez skórki

Lekkostrawne przekąski

• dojrzałe owoce bez skórki w formie sałatki
• koktajl mleczny z truskawkami
• zupa krem z marchewki
• sucharki
• domowy kisiel
• domowy budyń z syropem owocowym
• biszkopty z jogurtem naturalnym i musem brzoskwiniowym

Dieta lekkostrawna a odchudzanie. Czy można zrzucić na niej zbędne kilogramy?

Niektórzy zastanawiają się, czy istnieje zależność między dietą lekkostrawną a odchudzaniem. Choć samo menu łatwostrawne nie ma na celu utraty zbędnych kilogramów, to zastosowanie się do zasad tej diety może spowodować ubytek masy ciała. Szczególnie gdy dotychczasowy sposób odżywiania uwzględniał tłuste, ciężkostrawne pokarmy. Zamiana ich na niskotłuszczowe potrawy gotowane na parze, pieczone bez dodatku tłuszczu może spowodować ograniczenie ilości spożywanej energii, a w efekcie ubytek masy ciała. Nie mniej diety lekkostrawnej nie stosuje się w celu obniżenia masy ciała. 

Co słodkiego przy diecie lekkostrawnej?

Na diecie lekkostrawnej słodkie posiłki są dozwolone. O ile ciasta z tłustymi kremami, ciasteczka maślane czy czekoladowe batonik nie są wskazane, tak galaretka owocowa, czy domowy kisiel z soku owocowego zagęszczonego skrobią ziemniaczaną już tak. Sprawdzą się też musy owocowe przetarte przez sitko w celu pozbycia się pestek z owoców. Do ich wykonania posłużą świeże lub pieczone jabłka, świeże lub mrożone truskawki i maliny. 

A na jakie ciasto można pozwolić sobie na diecie lekkostrawnej? Smacznym pomysłem jest niskotłuszczowe, domowe ciasto drożdżowe, biszkopt z galaretką i owocami, ciasto jogurtowe lub muffinki bananowe. 

Dieta lekkostrawna – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania

Wiesz już, na czym polega dieta lekkostrawna, kiedy i jak długo warto ją stosować oraz jak komponować lekkostrawne posiłki. Na zakończenie przygotowaliśmy dla Ciebie sekcję FAQ, czyli odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Dzięki niej rozwiejemy dodatkowe wątpliwości, sprawiając, że przejście na dietę lekkostrawną i stworzenie menu na każdy dzień staną się jeszcze łatwiejsze.

Czy ciasto drożdżowe jest lekkostrawne?

Nie każde ciasto drożdżowe jest lekkostrawne. Założenia tego sposobu odżywiania spełni wypiek wykonany z mąki, cukru, mleka i drożdży z niedużym udziałem masła lub oleju.

Czy budyń jest lekkostrawny?

Tak, zarówno domowy budyń przygotowany tradycyjną metodą, jak i budyń instant spełniają założenia diety lekkostrawnej. W wersji domowej warto użyć niewielkiej ilości masła oraz wykorzystać mleko bez laktozy.

Czy parówki są lekkostrawne?

Nie. Parówki należą do produktów wysoko przetworzonych, które nie są zalecana na diecie lekkostrawnej.

Czy banan jest lekkostrawny?

Dojrzały banan jest lekkostrawny. Najmniej obciążający dla przewodu pokarmowego będzie bardzo dojrzały owoc z czarnymi plamkami na skórce. Banany można spożywać w formie samodzielnej przekąski, wykorzystać do posłodzenia domowych wypieków lub dodatek do słodkich posiłków np. w połączeniu z jogurtem naturalnym i biszkoptami. 

Czy makaron i ryż są lekkostrawne?

Nie każdy makaron i ryż jest lekkostrawny. Stosując dietę lekkostrawną można spożywać drobny makaron pszenny, a także biały ryż. Niezalecany jest z kolei makaron razowy i ryż brązowy, ponieważ zawierają duże ilości błonnika pokarmowego, który trzeba ograniczać.

Czy ziemniaki są lekkostrawne?

Gotowane w wodzie lub na parze ziemniaki, a także przygotowane w formie purée są lekkostrawne. Niepolecane są ziemniaki pieczone, a także smażone.

Czy jajka gotowane są lekkostrawne? Czy można jeść jajecznicę?

Przechodząc na dietę łatwostrawną, niektórzy zastanawiają się, czy jajka są lekkostrawne. Tak, jednak nie w każdej formie. Zaleca się sięganie po omlety na parze lub pieczone oraz jajka gotowane na miękko. Jajecznica jest lekkostrawna, jeśli została przygotowana na patelni beztłuszczowej.

Czy awokado jest lekkostrawne?

Popularność awokado sprawiła, że stało się jednym z ulubionych owoców wielu z nas. Nie bez powodu – jest smaczne, można wykorzystać je na dziesiątki sposobów, a do tego jest źródłem zdrowych tłuszczów. Ale czy awokado jest lekkostrawne? Ze względu na wysoką zawartością tłuszczów awokado nie jest klasyfikowane jako produkt lekkostrawny. Jego spożycie może nasilać objawy ze strony układu pokarmowego, na przykład refluks lub ból brzucha. Cele stosowania diety lekkostrawnej są różne, dlatego warto sprawdzić jego indywidualną tolerancję, spożywając je w niewielkich ilościach. 

Czy kalafior i brokuł jest lekkostrawny?

Kalafior i brokuły to warzywa kapustne, które nie są zalecane na diecie lekkostrawnej. Po ugotowaniu na parze lub w wodzie do pełnej miękkości mogą być dobrze tolerowane, lecz zaleca się ich spożywane w ograniczonych ilościach.

 Czy można jeść pieczone jabłko na diecie lekkostrawnej?

Tak. Jeśli szukasz pomysłu na smaczną przekąskę, przygotuj pieczone jabłko z dodatkiem miodu i naturalnego jogurtu. Na diecie lekkostrawnej możesz je również ugotować albo podawać przetarte w towarzystwie innych lekkostrawnych owoców.

Jeśli potrzebujesz smacznej i zbilansowanej diety lekkostrawnej skorzystaj z pomocy specjalistów i zamów swoją dietę pudełkową od cateringu dietetycznego LightDiet. W ofercie znajdziesz również inne pyszne zestawy, które być może przypadną do gustu Twoim bliskim. Sprawdź, dietę standardową i dietę bezlaktozową. A jeśli masz jakiekolwiek pytania, skorzystaj z bezpłatnej konsultacji z naszymi dietetykami pod numerem tel. 883 313 314.